Di dla cultura ladina: Mic y lijendes ladines
Dumënia, 21 de setëmber, a S. Martin de Tor na festa interladina per dutes y duc
BULSAN/SAN MARTIN DE TOR (USP). N dumënia ai 21 de setëmber 2025 vëniel do ani inò metù a jì l “Di dla cultura ladina”: te na forma nueva, a San Martin de Tor. La scumenciadiva dl’Intendënza y Cultura Ladina dla Provinzia Autonoma de Bulsan – Südtirol sarà na festa dedicheda a duta la jënt ladina y nteresseda, realiseda tres na cunlaurazion danter la istituzions cultureles dla Ladinia – danora l Istitut Ladin Micurá de Rü y l Museum Ladin Ciastel de Tor – cun la partezipazion dl’Università de Bulsan, i Istituc Culturei Ladins de Fascia y Fedom/Col/Ampëz, l’Union Generela di Ladins dles Dolomites, la Unions di Ladins dla valedes y la lies cultureles dla Ladinia.
L’edizion 2025 ie dedicheda ai mic y ala lijëndes ladines n ucajion dla candidatura per l recunescimënt coche arpejon culturela imateriela Unesco: l mond dla lijëndes à nfluenzà centeneies alalongia nia mé la vita da uni di dla jënt ladina, ma nce l’esprescions cultureles, la formes d’ert d'uni sort, mujiga, teater – nsci nce al didancuei.
"Ie son scialdi cuntënt de chësta scumenciadiva che mostra la cunlaurazion y sinergia danter istituzions y lies tl ciamp culturel de duta la Ladinia. Ie spere che la ebe n mpat sun la cumenanza, descedan la ueia per y l’identificazion cun l lingaz y la cultura ladina y ressone nce dedora da nosta valedes. Y ie son segur che la manifestazion ti dajerà nce na sburdla ala candidatura per l patrimone imateriel UNESCO”, nsci l assessëur provinziel per la Cultura ladina Daniel Alfreider.
"Ulessan arjonjer n publich plu lerch che la va: persones da tlo y da oradecà, jënt de uni età nteresseda o te chëla che ulon mpië l nteres per la realtà ladina. Dantaldut ulessan – cun legrëza y autentizità – stimulé, ispiré y mutivé deberieda, cunzentran i putenziais culturei dla Ladinia cun n program rich y plajëul per dutes y duc", nsci André Comploi, Diretëur dl’Intendënza y Cultura Ladina.
L Di dla Cultura Ladina scumencerà dala 9.30 tl Istitut Ladin Micurá de Rü cun n cunvëni scientifich dedicà al argumënt dla lijëndes cun ntervënc dl prufessëur Pier Luigi Petrillo dl’Università La Sapienza da Roma – che ie l respunsabl dl dossier per la candidatura Unesco – y da esperc coche la prufessëura Ulrike Kindl dl’Università de Unieja, Giovanni Mischì y – n descuscion pra na mëisa turonda mudereda dala prufessëura Ruth Videsott – Fabio Chiochetti, Clara Mazzi, Cesare Poppi y Roland Verra.
Dala 14.00 inant saral pona tl Museum Ladin Ciastel de Tor n domesdì creatif ulache la Union Generela, la Unions dla valedes y de plu lies cultureles arà l mesun de se prejenté y vester n cuntat cun duc i partezipanc. L sarà lauratueresc creatifs de mujiga, ert y leteratura per pitli y granc, letures de poesies, lijëndes, cunties, mostres, prejentazions de films, vijites tla Val dl’ert y n.i.
L domesdì creatif unirà stlut ju cun na prejentazion finela dala 17.30 ulache l unirà prejentà nce d’autra scumenciadives interladines y festejà n pont zentrel: la premiazion dl’uneranza "Merit Ladin" y dl’ "Ert X Merit Ladin" cun la sëurandata dl’opra d’ert ala persona unereda.
Dala 20.00 da sëira vëniel pona metù a jì tl self dl Istitut n Salon culturel ladin: na manifestazion cun carater interdiscipliner y descursif dedicà al argumënt dl di, tres ntervënc mujighei, letereres y artistics – cun autëures, artistes y artisc, nterpretes y interprec de prufescion dla valedes ladines.
L Salon culturel unirà tëut su da RAI Ladinia y trasmetù plu inant te si programs de radio y televijion.
L Di dla Cultura Ladina ressunerà pona dala 21.30 inant sun plaza dl Istitut Ladin y jirà a piz cun Musiga danterores: sté adum y aurela curta cun mujiga dal vif.
Duc i details dl Di dla Cultura Ladina unirà comunichei te na prejentazion/cunferënza stampa ai 4 de setëmber .
red