Atualità

Bilanz 2021: Scombaté corona y jí inant por ajunje obietifs importanc

Solidarieté y coejiun soziala: chëstes é les fondamëntes por afronté al miú les desfides che reverda la sconanza dl clima, digitalisaziun, mudamënt demografich. La relaziun dl presidënt Kompatscher.

Le presidënt dla Provinzia Arno Kompatscher tratan la relaziun al bilanz al Consëi provinzial incö danmisdé. (Foto: ASP/Guido Steinegger)

Le bilanz dl ann 2021 sará de 6,4 miliarg de euro y al é gnü presenté incö (ai 11 de dezëmber) dal presidënt dla Provinzia Arno Kompatscher. Le bilanz de previjiun 2021 é gnü aprové dala Junta provinziala ala fin de otober. Al se trata dl “bilanz plü gran de tres, ince sce inann él sozedü la crisa gaujiada da Covid 19”. Le bilanz de 6,4 miliarg é ince na conseguënza dl'acordanza cun le Stat gnüda a se le dé d'isté y che reverda la garanzia de entrades. Chësta acordanza prevëiga che le Stat ti garantësces ala Provinzia les entrades da cutes che la Provinzia á trat ite mesamënter ti ultims trëi agn. Le presidënt á insciö recordé che “al é n bilanz de previjiun fat cun debic statai y che al sará porchël nezesciar da manajé les ressurses cun atenziun y sostenibilité”.

Le presidënt dla Provinzia á sotligné che le Südtirol é dötaurela na regiun cun n’economia sterscia, ince fajon n confrunt cun d’atres regiuns, y cun la posciblité da “fá aldinfora dla crisa n’oportunité por le dagní”. Dötaurela él sön mësa tratatives por ciafé de plü ressurses por i proscims trëi agn da pert dl Stat.

Crisa sciöche oportunité: solidarieté fondamentala

La crisa dl coronavirus y l’ann che tosc sará rové i dui temesc prinzipai cun chi che le presidënt Kompatscher á metü man sua relaziun. “La pandemia gaujiada da SARS-CoV-2 á ghiré n gran impëgn dles istituziuns publiches, dla sozieté democratica, ai bilanc dles aministraziuns publiches y dales porsones interessades, plü gran co ci che an ess podü miné dan da n ann”, á dit Kompatscher. “N gröm de porsones de nosta provinzia, dl’Euregio, dla Talia y d’Europa á afronté chësc ann cun n impëgn straordinar, che an n’ess nia miné da avëi dan la crisa. Tröc s’á dé da fá por nosta comunité rovan ala fin dles forzes”, á dit le presidënt che á damané al Consëi provinzial da tigní n menüt de chit por recordé les sura 600 porsones che á pordü la vita porvia dl coronavirus.

Priorités desvalies, mantigní i valurs

La crisa atuala á mudé les priorités, dij Kompatscher. Al é sigü che te püc agn sarál meso da avëi stlüt jö chësta crisa y sües conseguënzes. “Conscidran le svilup dl dagní messarun ciaré da fá i compic che i ân preodü dan la pandemia, sfides che reverda la crisa dl clima, le mudamënt demografich, la digitalisaziun y i svilups ince nia dejidrá de aldedaincö”, á ajunté Kompatscher. Chëstes desfides podará ma gní afrontades sce al é na gran coejiun tla sozieté sciöche ince desmostré en ocajiun dl tests asvelc fac dan da püch a livel provinzial. “I podun ester otimisć: la liberté de pinsier, le spirit de coejiun y la comprenjiun é nostes fondamëntes te chisc momënc de dificolté”, á dit Kompatscher.

Dezijiuns söi investimënc: ecuiliber y sigurté por les generaziuns futures

Le presidënt dla Provinzia á dit che so dejider é che la comunité impares da “vire zënza messëi ester n pëis por le dagní dles generaziuns cun le risch da ne ester nia bugn da paié zoruch i debic. Por fá chësc él nezesciar da atué mosöres che garantësces ince davagn tl dagní.” N pilaster important é te chësta direziun é le Recovery Fund preodü dal program Next Generation EU: “Südtirol á de bunes condiziuns por s’anuzé de chëstes ressurses. I un ciafé 47 proiec cun n investimënt preodü de 2,4 miliarg de euro. I sun bugn da investí chëstes ressurses y da concretisé i proiec. Al se trata de infrastrotöres por la moilité, investimënc por l’istruziun y la formaziun, por la sanité y le sozial y la transiziun ala sostenibilité”, á dit Kompatscher.

Biodiversité, promöie l’economia locala y smendrí les emisciuns

Les prospetives por definí n’identité europeica coletiva é contignüdes tl “Green Deel” europeich che á sciöche obietifs prinzipai i medemi co le Südtirol. Al se trata de “sconé la biodiversité, renforzé l’economia zircolara y smendrí les emisciuns de gas cina le 2050. Por le Südtirol sarál meso da arjunje plü dessigü bele denant chisc obietifs, mo i messun lauré düc deboriada”, dij le presidënt. Le spirit europeich á sciöche basa che les chestiuns ecologiches, economiches y soziales vëgn afrontades deboriada por porté inant le mudamënt ti seturs dla sostenibilité, dla iustizia soziala, dl’efiziënza energetica y dla proteziun dl clima.

1,5 miliarg por l’istruziun, familia y les politiches soziales

Le presidënt Kompatscher á spo tematisé les preocupaziuns plü atuales dla popolaziun. La Provinzia á sciöche obietif da daié y sostigní les zitadines y i zitadins ince te chësta fasa. “I ciarun da antergní sön düc i liví: pro l’istruziun, arjignan ca les genereaziuns nöies le miú che ara vá ala vita; a livel economich, garantin la creaziun de posc de laur, a livel familiar, renforzan la poscibilité de balanza danter familia y laur y tl setur dles prestaziuns soziales, por che les porsones ne se sëntes nia abandonades”, á dit Kompatscher. Söporjö 1,5 miliarg de euro gnará metüs tl bilanz por la formaziun, la familia y les chestiuns soziales. Kompatscher á recordé che ince „sce i un les priorités tleres sarál demanco ressurses finanziares a desposiziun ti proscims agn“.

Spartiziun valia dles ressurses

Por avëi na gestiun valia dl bilanz él important de avëi alado de Kompatscher coejiun, avalianza y solidarieté. Le bilanz presenté á sciöche basa la spartiziun dles ressurses sciöche i agn denant, cun ince la novité da dé respostes ales esigënzes plü atuales. La Provinzia de Balsan á n bilanz sterch che garantësc la poscibilité de investimënt. “Cun coejiun, otimism, solidarieté y comprenjiun unse zënzater les poscibilités da fá n bel vare inant y da jí tl vers da ester la regiun d’Europa cun la cualité de vita plü alta”, cun chësta frasa á Kompatscher stlüt jö so intervënt.

 

DOWNLOAD LINKS - INTERVISTA ARNO KOMPATSCHER 

video 

audio 

USP/jw/sf

Galaria dales fotografies