Atualità

Paul Videsott ciafa le Pest scientifich dl Südtirol 2018

Le linguist y filologh Videsott á studié le ladin portan pro insciö ala sconanza dl idiom de chësta mendranza.

Da man ciampa Zingerle, Videsott y Mussner tratan la surandada dl pest. Foto: USP/Claudia Corrent

Al é Paul Videsott,  decan dla Facolté de Sciënzes dla Formaziun dla Unibz, che á davagné le Pest scientifich dl Südtirol 2018, che ti vëgn surandé vigni dui agn a studiá de livel internazional cun n reconescimënt che premiëia tl medemo tëmp l’impëgn di inrescidus y le fat che ai fejes dl Südtirol so zënter dal punt d'odüda profescional. Videsott é nasciü dl 1971 a Bornech y é ladin, al insëgna linguistica y filologia romanza y lingaz y leteratöra ladina, da n ann él decan dla Facolté de Sciënzes dla formaziun a Porsenú. Le pest ti é gnü surandé incö a Videsott tl NOI Techpark a Balsan dal assessur Florian Mussner en rapresentanza dl presidënt dla Provinzia, Arno Kompatscher.

L’assessur por la scora ladina Florian Mussner á sotligné tratan la premiaziun l’importanza dla surandada dl pest “a na figöra che laora a contat diret cun les tematiches de nosta storia y cultrura, en particolar cun chëra ladina”. Mussner á recordé la valüta de inrescides tl setur linguistich y cultural, che pormët da descurí aspec dla rujeneda ladina che vëgn adorada da 30.000 zitadins tl Südtirol.

Tratan sü stüdi filologics á Videsott aprofondí la tematica de sciöche i lingac scric nasc, se svilupëia y müda tl tëmp. Tl zënter de sües inrescides él ince la recostruziun dl’evoluziun dl talian y dl franzesc danter le XII y le XVI secul sön la basa de milesc de scric, confrontada cun chëra dl ladin tl medemo tëmp. Videsott á dantadöt orü testemonié la richëza de so lingaz dla uma che n'á nia na forma scrita de referimënt unica por dötes les cin valades che l'adora y che á tl lingaz a usc espresciuns sovënz cotan desvalies. Videsott instës spliga la logica de so laur te n video fat propi en ocajiun dla surandada dl pest. Atualmënter laora Videsott ala realisaziun de n Thesaurus, chël ó dí de n dizionar online por le ladin, olache al analisëia y documentëia la gramatica y l'espresciun di conzec tles variantes desvalies dl ladin.

Tla motivaziun dla iuria dl Pest Scientifich dl Südtirol 2018 vëgnel splighé che le linguist Videsott s'á fat n'inom a livel internazional. So laur scientifich, spliga la iuria, se colochëia academicamëntr a n livel dër alt, tolon ite analises cuantitatives y inrescides bibliografiches. Cun sü stüdi y la documentaziun dl ladin scrit á Videsott contribuí a fá a na moda che le Ladin Dolomitan gniss conscidré la forma scrita de referimënt de chësc idiom, portan insciö pro a süa conservaziun. "A chësta moda ti á Videsott dé n'importanza internazionala al lingaz de na mendranza" spliga le diretur dla Repartiziun Inovaziun, Inrescida y Université Vito Zingerle. I inrescidus che á bele ciafé chësc pest é Klaus Seppi (2016), Markus Ralser (2014) y Diego Calvanese (2013).

USP

Galaria dales fotografies