Atualità
#5 cun le presidënt Kompatscher: svilup dl'autonomia y economia
L'autonomia, le rode dl Südtirol t'Europa y le svilup dla Provinzia é stá tl zënter dla manifestaziun #5 cun le presidënt Arno Kompatscher.
„Les gran arjuntes che reverda l’autonomia dl Südtirol é garatades, pro d’atres chestiuns ess magari d’atri trus – magari plü asvelc, plü de partezipaziun, plü da aspeté le dër momënt – porté t’atres ocajiuns ales medemes arjuntes. Mo deboriada sunse stá bugn da porté a piz n gröm de chestiuns y da arjunje tröc obietifs”. Insciö á respognü le presidënt dla Provinzia Arno Kompatscher ai 19 de lugio a na domanda dl moderadú Klaus Egger, sce al ess fat val atramënter te chësta legislatöra. L’incuntada cun Kompatscher fej pert dla seria #5 de presentaziun dl bilanz de legislatöra.
Dan da söporjö 200 ghesć dai seturs plü desvalis á le presidënt dla Provinzia y assessur por l’economia Arno Kompatscher fat so bilanz de 4 agn y mez de legislatöra. Les passajes de so discurs cun plü aplaus é stades le pat de garanzia cun le guern da denant, che garantësc stabilité economica, le svilup dl’autonomia y le rode dl Südtirol t’Europa.
Svilup economich
Un di dac che desmostra n svilup costant dl monn dl laur é la diminuziun dla dejocupaziun tl Südtirol. “Südtirol á albü, do la crisa economica, na dejocupaziun dl 5 porcënt. Ala fin dl 2017 s’ara arbassé a 3,1 porcënt. N trend positif él ince gnü registré por la cuota dles porsones tl monn dl laur, che é dl 78,2 porcënt danter chi che á 20 cina 64 agn. N dat che é ince plü alt co tl Tirol”, á dit Kompatscher. Le program d’investimënc, la diminuziun dla presciun fiscala á por le presidënt ince porté pro a n bun svilup dl produt intern brutto (BIP) en confrunt a d’atri Stac europeics. Na pert importanta é ince gnüda fata dal’Uniun europeica cun sües mosöres cuntra la crisa economica y la crisa de debic.
Por ci che reverda les tematiches dla globalisaziun y digitalisaziun á le presidënt Kompatscher sotligné che ince sce na pert di abitanc dl Südtirol se sënt malsigüsc cun i prozesc de digitalisaziun, él la Junta che á impó investí söl infrastrotöra dla vëta leria, mo ince te promoziuns por de pices impreses por fá vari inant ti seturs dla digitalisaziun y economia aziendala. Kompatscher á ince sotligné la nasciüda dla strotöra NOI Techpark che á porté “a de bugn resultac dötaurela, dantadöt por ci che reverda les sinergies”.
Por ci che reverda la uniun de cater agenzies te öna na nöia, la IDM Innovation, Development y Marketing, y dedo indô la despartiziun te döes á le presidënt dit che: “Cun la reforma dl turism y la creaziun dl NOI ti él gnü surandé ala IDM compic nüs che á albü sciöche conseguënza l’organisaziun nöia te döes strotöres”.
Autonomia y Europa
“Normalmënter vëgn les dezijiuns tres tutes adöm y i ne sun prësc mai da su, mo gonot él tröc partners che rajona para”, á dit Kompatscher, recordan ince öna na dezijiun che al á messü to da su y sön chëra che al é gaiert: le pat de garanzia. Le presidënt á recordé les tratatives lungies y ries cun de plü istituziuns, che porva da archité chësta acordanza: “Le Südtiol á fat n percurs che é spo ince gnü confermé da Viena y Roma. Incö él tler che le pat de garanzia ne renforzëia nia ma la funziun de proteziun dl’Austria, mo che á ince confermé la pratica pro mudamënc dl Statut d’Autonomia y che ti á insciö dé plü forza ala Autonomia.” Al á ince recordé la gran importanza dl’autonomia por la proteziun dles mendranzes linguistiches y por regoles sciöche le proporz, le bi- y trilinguism y la stabilité economica. Le svilup dl’autonomia dess por Kompatscher jí te na direziun europeica.
Migraziun y viabilité
“La migraziun é sté n avenimënt che é gnü afronté te na manira nia arjiganda ca, mo porchël él impó fondamental da se tigní ai valurs dl’umanité”, á dit Kompatscher. “I ne sun nia bugn da ciafé na soluziun al problem, sce i djiun che düc pó gní t’Europa, deache nosta sozieté foss nia arjignada.” Atualmënter él 1370 asilanc tl Südtirol, le 20 porcënt demanco co l’ann passé. 33 procënt de chisc á n laur – chësc valur é dër alt ince conscidran cun les Regiuns europeiches, á dit Kompatscher che á ince recordé che la Provinzia á fat n’acordanza speziala cun le Minister dl Intern por mené aldinfora dla Provinzia porsones sotmetüs a straufunga te n zënter de identificaziun a Torino.
Sciöche na problematica nia ciamó stlüta jö á le presidënt definí la chestiun dla mobilité. “I ne sarun gnanca bugn da ciafé na soluziun definitiva te cinch agn, mo i un lauré bun y fat les fondamëntes cun l’introduziun dl Südtirol-Takt, dl ampliamënt dles infrastrotöres y dla planificaziun de operes nöies”, insciö Kompatscher che á recordé les operes feroviares futures dla varianta de Riga, le tunel dl Virgolo y l’ampliamënt dla linia Balsan -Maran. Le conzet dla mobilité é diminuziun dl trafich, spostamënt dl trafich y mioramënt dl trafich.
Video e audio
Imajes dl evënt de fin dla legislatöra dl presidënt Arno Kompatscher
Intervista de Arno Kompatscher
Audio intervista Arno Kompatscher
USP
Galaria dales fotografies
